Kehribar nedir logo  
KEHRİBAR, GEÇMİŞE AÇILAN PENCERE: İNKLÜZYONLAR

Kehribarin kaynağı olan ağaç reçinesi, çeşitli nedenlerle salgılanır ve yeni salgılanmaların tekrarlamasıyla birikmeye başlar. Bu süreçte reçinenin yapışkan yüzeyine, dönemin ormanlarında yaşayan minik canlılar (genellikle kanatlı böcekler, örümcek, arı, karınca, sinek, mikroorganizmalar, polen, çiçek, yaprak, v.b) bazen rüzgarın savurmasıyla, bazen avlanırken, bazen avcıdan kaçarken kaza ile yapışırlar. Bazen de o sıralar yapışkanlığını nispeten kaybetmiş bir reçine topağı üzerinde bulunurken, gelişen hızlı bir yeni reçine sızıntısıyla sonsuza dek kehribar mahkumu olurlar. Sonradan, koşulların uygun olması halinde fosilli kehribar ve kapanımlardan (inclusion) söz edilir.

 

 

İnklüzyonlar yaygın olarak organik kökenli olduğu gibi, sülfür veya pirit (FeS 2) gibi inorganik kökenlide olabilir. Kehribar içinde, canlının gövdesi veya parçaları, toz toprak, pislik, bitki parçası, gaz, veya su kabarcıkları kapanım olarak bulunabilir. İnklüzyonlarda, çoğunlukla canlıya ait organik yapı yok olur, geride boşluk veya böceğin sert kısmından (kitin) parça kalır. Siyah renkli tanımlanamayan kapanımların karbonlaşmış ağaç kabuğu, kozalak, çam iğnesi gibi bitkisel parçacıklar olduğu saptanmıştır. Kehribar parçası, bilim insanları açısından geçmiş orman ekosistemlerinin tanınıp anlaşılabilmesi için bulunmaz bir pencere açar ve çok büyük miktarda bilgi saklar. Bu nedenle bilim çevreleri kehribara "doğal zaman kapsülü" gözüyle bakarlar.

 

( Baltık Kehribari içinde inklüzyon halindeki su damlasının [büyük küre] içinde
inklüzyon olarak bulunan gaz kabarcığı [küçük küre] )

 

,

(Kehribar içinde Eosen (50 mil. Yıl) yaşlı sinek )

 

( Üstte solda kanatlı karınca, sağda karınca Eosen yaşında )

( Kurtçuk İnklüzyonu )

(Yaprak fosilli saydam Dominik Kehribari)

 

( Kehribar içinde termit sürüsü)

( Kehribar tutsağı örümcek.
Birçok böceğe göre daha yumuşak gövdeleri,
kehribarın koruması altında incecik ağlarına kadar saklanmaktadır. )

 
 

( Legume cinsi bir ağaca ait çiçekler - Dominik )

(Ağaçkakan türü bir kuşun tüyü-Dominik )

 

Kehribardaki fosil kapanımlarında incelenen böcekler çoğunlukla günümüzün canlılarına benzemektedirler. Böceklerin evrimi 350-400 milyon yıl önce başladı ve aynı bugünkü böceklerin yaptığı gibi Tersiyer (20-50 Mil.yıl) ormanlarında reçine tuzaklarına düştüler. Memeliler de bu dönemde evrimleşmeye başladılar ve kehribar içinde memeli kılları, kemik parçaları, kuş tüyleri, sürüngen deri parçaları, akrep, salyangoz, kertenkele ve kurbağa gibi böceklere göre oldukça iri canlılarda seyrek olarak kapanımlarda yer aldılar.

 

( Yarıyarıya kehribara gömülü salyangoz fosili - Dominik )

(Kehribar içinde kertenkele kapanımı-Dominik)

 

(Dominik Kehribarında kurbağa fosili )

( Dominik Kehribarında kertenkele fosili)

 

( Baltık Kehribarında salyangoz kapanımı )

( Meksika-chiapas, kurbağa fosili 25 m.yıl )

 

(Kehribar içinde akrep kapanımı )

 

Milyonlarca yıl öncesini, şeffaf görüntüsüyle günümüze taşıyan kehribar içinde 3000 civarında fosil ayırtedilmiştir. Bunların %86.7 si kanatlı böcekler, %11.6 sı örümcek grubu, %1.7 si çeşitli hayvan türleri iken bitki parçaları yalnızca %0.4 kadardır. Kehribar içinde rastlanan en eski fosil 146 milyon yıllıktır (Alt Kretase).

Reçine içine hapsolarak, onunla birlikte kehribara dönüşüm sürecini geçiren toz, toprak ve bitki parçaları miktar olarak fazla iseler, onun koyu kahve veya siyah gibi koyu renkler kazanmasına yol açarlar.

Kapanımlarda yeralan gaz kabarcıkları o kadar küçük (0,00017-0,02 mm.) ve bazen o kadar yoğundur ki (1mm2 de 900.000 kadar), kehribarin bulutlu, dumanlı, bulanık bir halde görünmesine yol açarlar. Bazen de aromatik moleküller vasıtasıyla mavi, yeşil, veya kırmızı görüntülü kehribarları yaratırlar.

--> Başa dön <--
Kehribar Nedir? - Nasıl Oluşur?  
Kehribarın Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri
Kehribarın Yaşı

Kehribarın Anaları

Tarihte Kehribar
Kehribarın Oluştuğu Jeolojik Ortam
Kehribar Çeşitleri
Copal Nedir? Nasıl Oluşur?
Kehribar, Geçmişe Açılan Pencere:
İnklizyonlar
Kehribarda Saklı
Milyonlarca Yıllık Hikayeler
Baltık Kehribarı
Mavi Kehribar
Kehribar Mineral midir?
Kehribar Ölümsüz müdür?
Kehribarın Korunması
Kehribar, Sağlık, İlaç, İnanç
Kehribar ve Bilim Dünyası
Gerçek ve Taklit Kehribar
Kuyumculukta Kehribar
Kehribar ve Adları
Kehribar Ülkeleri
Kehribar Oda - Amber Room

 
 
Bu bilgiler Dinçer Tüzün tarafından düzenlenmiştir.
 
Tüm hakları saklıdır © 2008 - 2021